Bounet-de-capelan(-di-làrgi-fueio)
Euonymus latifolius
Celastraceae
Àutri noum : Fusan, Coulougnet, Grano-pesoulino.
Nom en français : Fusain à larges feuilles.
Descripcioun :Aquéu bounet-de-capelan-di-làrgi-fueio trachis pulèu dins li faio de mountagno, li pendis e li gaudre umide. Sèmblo proun à Euonymus europaeus, pamens si fueio soun mai larjo emé mens de costo (5 à 6 paréu) e subretout li flour e li fru soun pentamèro (5 petalo e 5 grano e pas 4). Peréu, lou dessubre di boursèu soun cresta (redoun encò l'autre). Coumpara emé lou bounet-de-capelan qu'èi tetramèro.
Usanço :A bessai li mémis usanço que lou bounet-de-capelan.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euonymus
Famiho : Celastraceae
Ordre : Celastrales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1600 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Faio
- Gaudre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-mountagnouso
Ref. sc. : Euonymus latifolius
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )